کمیل نقی پور – رجانیوز: در حالی که مقامات آمریکایی با ارائه تفسیر  خود از راه حل های به دست آمده در لوزان، از حصول قطعی توافق نهایی در پایان ماه ژوئن خبر می دهند ، با این حال رهبر معظم انقلاب در سخنرانی اخیر خود تاکید کردند آنچه تاکنون انجام شده هیچ بخشی از توافق را تضمین نمی کند.

 

به گزارش رجانیوز، هر چند مقامات آمریکایی می گویند در مذاکرات لوزان به توافق قطعی درباره اغلب موارد دست پیدا کردند با این حال رهبر معظم انقلاب در سخنرانی اخیر خود تاکید کردند «آنچه که تاکنون اتفاق افتاده نه اصل توافق، نه مذاکره منتهی به توافق و نه محتوای توافق را تضمین نمی کند و حتی این موضوع را هم تضمین نمی کند که این مذاکرات به توافق منتهی شود.»

 

این بخش از سخنان آیت الله خامنه ای حاوی چند نکته است: 

 

اول آنکه مذاکرات لوزان که به گفته آمریکایی ها به توافق منجر شده و به گفته اعضای تیم مذاکره کننده ایران، راه حل های به دست آمده الزام آور نیست ، برای رهبری نظام به عنوان عالی ترین مقام کشوری، «مشروعیت» ندارد. حتی  «اگر»  تیم مذاکره کننده ایران و آمریکا پذیرفته باشند آنچه در لوزان اتفاق افتاده مبنای توافق نهایی قرار بگیرد و ادامه مسیر مذاکرات در ریل توافقات لوزان بیافتاد، با این حال رهبری تاکید کردند، این مذاکرات که به گفته مسئولین هیچ الزامی ندارد، هیچ تعهدی را نیز متوجه ایران نمی کند، پس این راهبرد که مذاکرات لوزان مبنای توافق نهایی است و باید به توافق ختم بشود صحیح نیست.

 

دوم، بر اساس آنچه که توسط وزیر امور خارجه ایران گفته شده و فکت شیت آمریکایی ها نیز آن را تایید می کند ایران در لوزان راه حل هایی را پذیرفته است. مثلا تیم ایرانی پذیرفته در توافق نهایی ظرفیت غنی سازی ایران به 5 هزار سانترفیوژ محدود شود( این موضوع هم در صحبت های ظریف اشاره شده هم در فکت شیت آمریکایی ها)، اما رهبری نظام با تاکید بر غیرالزام آور بودن مذاکرات لوزان همچنین تاکید بر این نکته که آنچه تا کنون اتفاق افتاده محتوای توافق را تضمین نمی کند این فرصت را به تیم مذاکره کننده دادند تا در مذاکرات آتی خطوط قرمز نظام مورد توجه قرار بگیرد.

 

مثلا تیم ایرانی به جای چانه زنی بر روی تولید 190 هزار سو انرژی هسته ای که نیاز یک سال نیروگاه بوشهر است و به گفته رهبری جز  خطوط قرمز نظام است (+) ، در لوزان (بر اساس بیانیه توجیهی وزارت خارجه و اظهارات ظریف) به 5 هزار سانتریفیوژ نسل اول که قابلیت تولید 4 الی 5 هزار سو انرژی سالانه دارند راضی شده اند، با این حال باید با تصحیح مسیر مذاکراتی ، در مذاکرات آتی باید مطالبات را در سطح حقوق هسته ای ایران بالا بیاورد.

 

سوم،  هر چند  وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده است بر مبنای راه حل های به دست آمده در مذاکرات آتی نگارش متن توافق نهایی آغاز می شود با این حال رهبر معظم انقلاب تاکید دارند که آنچه که تاکنون اتفاق افتاده مذاکره منتهی به توافق را هم تضمین نمی کند.

 

این بخش از سخنان آیت الله خامنه ای بیانگر آن است که تا مشخص نشدن دقیق و جزیی الزامات و تعهدات از جمله تعهدات طرف مقابل نباید پذیرفت وارد چانه زنی بر سر جزییات و نگارش متن توافق شد چرا که طرف مقابل اهل خدعه و دبه کردن است و با تفسیر متفاوت از آنچه که بندهای مورد توافق می خواند تیم ایرانی را برای واگذاری امتیازاتی که حقوق هسته ای ملت ایران را نادیده می گیرد تحت فشار قرار می دهد.   

 

تاکید رهبر انقلاب بر یک مرحله ای بودن توافق هسته ای یعنی توافق قابل قبولی که توامان جزییات و کلیات همزمان «مورد توافق الزام آور» قرار بگیرد نیز موید همین مطلب است. 

 

چهارم، این بخش از سخنان رهبر انقلاب علاوه بر موضوعات یاد شده، حاوی یک پیام مهم برای طرف های غربی است. غربی ها به ویژه مقامات آمریکایی که به گفته خود در لوزان آنچه به دنبالش بودند را به دست آوردند، گمان می کردند تا سه ماه منتهی به ژوئن با نگارش راه حل های به دست آمده در این مذاکرات موفق می شوند برنامه هسته ای ایران را نه تنها برای سالیان طولانی (10 الی 25 سال) متوقف کرده بلکه در برخی زمینه ها مانند موضوع آب سنگین اراک ایران را به عقب برانند. 

 

با این حال رهبر معظم انقلاب که عالی ترین مقام کشور به حساب می آیند با رد این فرضیه که مذاکرات لوزان مبنای توافق نهایی است (چرا که  آنچه اتفاق افتاده الزام آور نبوده است)، بار دیگر برخواسته ملت و رهبری از مذاکرات را احقاق حقوق هسته ای ملت عنوان کردند و بدون دخالت در جزییات مسیر مذاکره را در راستای حقوق هسته ای ایران قرار دادند، مسیری که آمریکایی ها در نتیجه مذاکرات لوزان توانسته بودند در راستای منافع خود تعریف کنند.

 

با این تفاسیر، اگر تیم مذاکره کننده ایران در گفتگوهای آتی بار دیگر برای دستیابی به یک «توافق سیاسی» حاضر به نادیده گرفتن حقوق هسته ای کشور بشود، باید پیش از همه به ملت و نمایندگان مجلس پاسخگو باشد چرا که به با نادیده گرفتن خطوط قرمز به منافع ملی ایران آسیب آورده است. 

 

تیم مذاکره کننده در شرایط فعلی باید قدردان سیاستگذاری رهبر انقلاب باشد، چرا که رهبری با بهره گیری از جایگاه حقوقی خود در ساختار جمهوری اسلامی که برای طرف مقابل نیز این جایگاه مشخص است، فرصت دوباره را برای احقاق حقوق هسته ای ایران به تیم مذاکره کننده داده است ، حال باید با بررسی روند آتی مذاکرات مشاهده کرد تیم ایرانی از این فرصت درخشان به وجود آمده استفاده می کند؟